Chứng khoán là lĩnh vực đầu tư hấp dẫn nhờ khả năng sinh lợi cao trong thời gian ngắn. Tuy nhiên đây là lĩnh vực đòi hỏi bạn phải có kiến thức để thành công. E ngại vì học cách chơi chứng khoán quá khó? Vậy thì series hướng dẫn chơi chứng khoán của LiveTrade chính là chìa khóa dành cho bạn!
Trước khi bắt tay vào bất cứ việc gì, bạn nên có những hình dung cơ bản về nó. Với đầu tư chứng khoán cho người mới, trước khi học cách chơi chứng khoán bạn cần tìm hiểu những thông tin sau:
- Chứng khoán là gì? Cổ phiếu là gì?
- Lợi nhuận đầu tư chứng khoán đến từ đâu?
- Đầu tư chứng khoán rủi ro như thế nào? Cách giảm rủi ro đầu tư?
Chứng khoán là gì?
Chứng khoán là một dạng sở hữu hợp pháp đối với một phần tài sản hoặc vốn của tổ chức phát hành. Chứng khoán bao gồm các loại :
- Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ;
- Chứng quyền, chứng quyền có bảo đảm, quyền mua cổ phần, chứng chỉ lưu ký;
- Chứng khoán phái sinh;
- Các loại chứng khoán khác do chính phủ quy định.
Trong đó, cổ phiếu là chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với cổ phần của công ty. Chỉ có công ty cổ phần mới được phép phát hành cổ phiếu. Hiện nay người ta hay dùng từ “chứng khoán” để chỉ cố phiếu do sự phổ biến của nó trên các sàn giao dịch chứng khoán. Tuy nhiên đây là một sự nhầm lẫn. Cổ phiếu chỉ là một loại chứng khoán được giao dịch trên sàn. Các sàn giao dịch thường cung cấp nhiều loại chứng khoán khác nhau để nhà đầu tư lựa chọn.
Lợi nhuận đầu tư chứng khoán đến từ đâu?
Quy tắc chung, lợi nhuận đầu tư chứng khoán đến từ sự chênh lệch giá mua và bán. Các loại chứng khoán khác nhau về phương thức đầu tư nhưng cũng không nằm ngoài quy tắc này. Giá trị tài sản mà doanh nghiệp phát hành lại gắn liền với sự phát triển của chính doanh nghiệp đó. Hay nói cách khác, đầu tư vào chứng khoán là đầu tư vào chính doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp phát triển khoản đầu tư của bạn sẽ sinh lời.
Công thức tính lợi nhuận từ cổ phiếu:
Lợi nhuận = (giá bán – giá mua) * Số lượng – ( các loại thuế phí)
Khi sở hữu cổ phiếu trong một khoảng thời gian nhất định, ngoài lợi nhuận hưởng được từ giá trị của cổ phiếu bạn còn được hưởng lợi từ cổ tức. Cổ tức nói một cách dễ hiểu là một phần lợi nhuận sau thuế của công ty được trả lại cho bạn. Cổ tức có cổ tức bằng tiền và cổ tức bằng cổ phiếu.

Đầu tư chứng khoán rủi ro như thế nào?
Bất kỳ hình thức đầu tư nào cũng đi kèm với nhiều rủi ro. Đầu tư chứng khoán có thể giúp bạn sinh lời nhanh chóng, nhưng rủi ro theo đó cũng lớn hơn. Bạn cần nhìn rõ được những nguy cơ tiềm ẩn có thể khiến bạn thất bại trong thị trường này trước khi thực sự đầu tư.
Rủi ro hệ thống: rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường. Đây là rủi ro không thể tránh khỏi. Bạn chỉ có thể phòng ngừa hoặc hạn chế thiệt hại mà thôi. Rủi ro hệ thống gồm có:
- Rủi ro biến động giá hàng hóa;
- Rủi ro biến động lãi suất;
- Rủi ro tỷ giá;
- Rủi ro thị trường.
Rủi ro phi hệ thống: là dạng rủi ro đặc thù trong ngành hoặc doanh nghiệp. Chỉ một nhóm nhà đầu tư bị ảnh hưởng bởi loại rủi ro này. Cụ thể rủi ro phi hệ thống gồm:
- Rủi ro kinh doanh;
- Rủi ro tài chính;
- Rủi ro quản lý.
Cách giảm rủi ro đầu tư
Mỗi nhà đầu tư sẽ có phương pháp khác nhau để giảm thiểu rủi ro và đối ta hóa lợi nhuận đầu tư. Tuy nhiên 3 quy tắc chơi chứng khoán sau đây chắc chắn bất kỳ ai cũng phải thuộc nằm lòng, dù là người mới hay nhà đầu tư kinh nghiệm lâu năm:
- Đa dạng hóa danh mục đầu tư. Không nên bỏ hết trứng vào cùng một rổ;
- Theo dõi thông tin thị trường, nắm bắt các biết động;
- Đầu tư có kế hoạch và kỷ luật. Tuân thủ nguyên tắc cắt lỗ, chốt lời đề ra.
Sau khi tìm hiểu sơ bộ, bạn cần làm rõ 2 vấn đề sau trước khi đưa ra quyết định cuối cùng:
Lợi ích của việc đầu tư: bạn cần liệt kê ra những lợi ích bạn có thể đạt được khi đầu tư chứng khoán và lợi ích của các phương thức đầu tư khác. Lợi ích có thể là: lợi nhuận, thời gian thu lợi, độ rủi ro,.v.v. So sánh chúng với nhau để chọn ra phương thức tốt nhất cho bạn.
Xác định số vốn ban đầu, lợi nhuận kỳ vọng và rủi ro. Bạn có thể đầu tư với số vốn bao nhiêu? Nguồn vốn của bạn có đáp ứng được yêu cầu của sàn giao dịch không? Bạn kỳ vọng mình sẽ thu lợi bao nhiêu? Với số vốn đó có thể thu được lợi nhuận kỳ vọng không? Bạn có thể chấp nhận mất tối đa bao nhiêu tiền vốn?…Những câu hỏi trên sẽ giúp bạn giữ được sự tỉnh táo và thực tế để xem xét đây có phải là thị trường phù hợp với mình không.
Đến đây bạn đã biết được mình có nên đầu tư vào chứng khoán hay không.
Cách chơi chứng khoán
Khi đã quyết định đầu tư chứng khoán là con đường đúng đắn của minh, bạn có thể bắt đầu những bước tiếp theo.
Mở tài khoản chứng khoán
Trước đây để mở tài khoản bạn cần đến công ty chứng khoán để lập hồ sơ. Sau đó một email sẽ được gửi đến yêu cầu xác bạn thực tài khoản trong vòng 24h. Hiện nay mặc dù nhiều công ty đã hỗ trợ làm hồ sơ trực tuyến nhưng bạn vẫn phải điền khá nhiều thông tin, đồng thời chữ ký là thủ tục bắt buộc. Tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể tránh những rắc rối trên.Tìm hiểu thêm thông tin tại đây.
Học về các quy tắc cần biết khi chơi chứng khoán
Khi nói đến lĩnh vực chứng khoán, có rất nhiều quy tắc mà không phải ai cũng có thể nắm được. Tuy nhiên để bắt đầu đầu tư, bạn có thể khởi động bằng việc tìm hiểu về những khái niệm sau:
- Mã cổ phiếu
- Thời gian hoạt động của thị trường
- Các loại lệnh và phiên giao dịch
- Quy tắc khớp lệnh
- Giá trần, giá sàn, giá tham chiếu và biên độ dao động
- …

Học cách xem bảng giá
Bảng giá chứng khoán sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan nhất về thị trường cũng như cụ thể về tình hình của doanh nghiệp. Đọc bảng giá giúp bạn đánh giá được tình hình cung – cầu của mã cổ phiếu mà bạn đang quan tâm, giá trị của mã theo thời gian. Tình hình chung của thị trường cũng được thể hiện trên bảng giá.
Học cách theo dõi thị trường
Bạn cần thiết lập việc theo dõi thị trường thành một thói quen. Lựa chọn cho mình các kênh tin tức thị trường tin cậy, lưu chúng lại trên điện thoại và cập nhật thông tin hằng ngày. Các tin dự đoán thị trường được đăng rất sớm để bạn có thể tham khảo trước giờ mở cửa. Bên cạnh đó hãy tích cực theo dõi tin về doanh nghiệp trên báo chí để lường trước những biến động sắp tới.
Đây chỉ là những bước khởi động chuẩn bị cho lộ trình sắp tới của bạn. Trong các bài viết tiếp theo, LiveTrade sẽ đi sâu vào chi tiết những khía cạnh cần tìm hiểu khi học cách chơi chứng khoán. Xem thêm bài viết tại đây.