Phiên khớp lệnh là nhân tố quan trọng cần biết khi tìm hiểu về đầu tư cổ phiếu. Một ngày giao dịch có nhiều phiên, mỗi phiên tương ứng sử dụng các phương thức khớp lệnh khác nhau. Cùng LiveTrade tìm hiểu về các phiên và quy tắc cho từng phiên nhé!
Một ngày giao dịch được chia ra nhiều phiên. Mỗi phiên sử dụng các cơ sở khớp lệnh khác nhau khi giao dịch, nên các lệnh được phép sử dụng trong từng phiên cũng được quy định rõ ràng. Dưới đây là các phiên giao dịch trên ba sàn HOSE, HNX, và UPCOM:
Phiên khớp lệnh định kỳ
Là phiên giao dịch dựa trên cơ sở khớp lệnh mua bán ở một thời điểm nhất định. Nhà đầu tư đặt lệnh suốt phiên, tuy nhiên đến cuối phiên thì các lệnh mới bắt đầu ghép với nhau. Xu hướng của người mua là muốn mua được với giá thấp, ngược lại người bán luôn muốn bán được giá cao hơn. Khớp lệnh định kỳ sẽ chọn mức giá mà ở đó cung và cầu gặp nhau nhiều nhất.
Phiên khớp lệnh định kỳ có hai loại là phiên xác định giá mở cửa và phiên xác định giá đóng cửa.
Nguyên tắc khớp lệnh
- Khớp lệnh sao cho khối lượng khớp mua bán là lớn nhất: quy tắc này được dùng để xác định mức giá cân bằng giữa xu hướng mua và bán.
- Ưu tiên giá đặt cao hơn và thời gian đặt sớm hơn: giá tốt hơn sẽ được ưu tiên. Cùng một mức giá thì sẽ ưu tiên lệnh đặt sớm hơn.
- Mỗi phiên định kỳ chỉ được khớp duy nhất một mức giá. Nếu có hơn một mức giá mà khối lượng khớp lớn nhất thì mức giá được chọn sẽ là mức trùng hoặc gần nhất với giá khớp lệnh của phiên gần nhất trước đó (với phiên đóng cửa) hoặc là mức giá gần nhất với giá tham chiếu (đối với phiên mở cửa).
Phiên khớp lệnh liên tục
Là thời gian mà thị trường giao dịch bằng phương thức khớp lệnh liên tục. Lệnh giao dịch khớp ngay khi nhập vào hệ thống và thỏa mãn mức giá giao dịch, chứ không phải đợi đến cuối phiên như phiên định kỳ.
Nguyên tắc khớp lệnh
- Ưu tiên về giá: Lệnh mua có mức giá cao hơn (hoặc lệnh bán có mức giá thấp hơn) được ưu tiên thực hiện trước.
- Ưu tiên về thời gian: Nếu các lệnh đối ứng cùng thỏa mãn nhau về giá thì giá khớp là giá của lệnh được nhập lên hệ thống trước
- Lệnh có cùng mức giá, lệnh nào nhập vào hệ thống trước được ưu tiên thực hiện trước
Phiên khớp lệnh liên tục diễn ra phần lớn thời gian hoạt động của thị trường, nó cho phép giao dịch diễn ra với tốc độ nhanh và khối lượng giao dịch lớn. Tuy nhiên, thị trường sẽ dễ bị ảnh hưởng bởi các lệnh có khối lượng lớn. Vì tính chất tức thời và dễ biến động, phiên này cho phép phản ánh chính xác tình trạng của thị trường.
Phiên khớp lệnh sau giờ
Là phiên cho phép nhà đầu tư giao dịch sau khi phiên ATC kết thúc, chỉ có ở sàn HNX. Giá của lệnh PLO là giá đóng cửa của ngày giao dịch hôm đó. Phiên này cho phép bạn có thời gian cân nhắc về quyết định đầu tư của mình. Mức giá cố định và lệnh này cũng không thể sửa được, sẽ khớp ngay lập tức nếu có lệnh tương ứng.
Trên đây là các phiên khớp lệnh và các nguyên tắc khớp lệnh của thị trường chứng khoán. Tìm hiểu thêm về các loại lệnh giao dịch trên sàn chứng khoán tại đây.
